اگر بخواهیم دقیق تر موضوع آموزش برق صنعتی را بررسی کنیم می‌توانیم بگوییم که برق صنعتی ترکیب دو بخش آموزش تابلو برق صنعتی و آموزش پی ال سی صنعتی می باشد مهندسین برق صنعتی باید تبحر کاملی در زمینه طراحی و مونتاژ تابلو برق های صنعتی و همچنین برنامه نویسی PLC و استفاده از آن ها جهت کاهش حجم تابلو برق صنعتی و بهبود عملکرد آن ها داشته باشد.

امروزه تابلو برق صنعتی در تمامی بخش های صنایع گوناگون مورد استفاده قرار می گیرند. خطوط تولید کارخانه ها، دستگاه های مختلف کارگاهی، ماشین آلات صنعتی و … همگی انرژی مورد نیاز خود را از برق تامین می کنند. برای تغذیه این تجهیزات وجود تابلو برق های صنعتی و افرادی که بتوانند تابلو برق های صنعتی را طراحی و مونتاژ کنند بسیار لازم و ضروری می باشد.

تابلو برق صنعتی چه تعریفی دارد :

یک تابلو برق صنعتی ، شامل یک محفظه است که شما می توانید ابزار ها و قطعات مختلفی را درون آن نصب کنید. تابلو برق های صنعتی می توانند جنس های مختلفی داشته باشند. از جمله رایج ترین جنس هایی که در ساخت یک تابلو برق صنعتی به کار می رود می توان به فلز اشاره کرد. از جمله مهم ترین و اصلی ترین کاربرد های این قطعات می توان به محافظت از افراد در برابر برق گرفتگی اشاره کرد.

تابلو های برق از قطعات نیز محافظت می کنند. به زبان ساده بخواهیم این محصولات را برای شما شرح دهیم، باید بگوییم که یک تابلو برق صنعتی به قفسه خاصی گفته می شود که شما قطعات را درون آن قرار می دهید.

این امر باعث می شود تا هم قطعات سالم بمانند و هم شما در هنگام کار با آنها سالم بمانید. سیستم های برق صنعتی می توانند از قطعات خیلی زیادی تشکیل شده باشند.

تابلو برق صنعتی فقط یک قسمت کوچک از انواع سیستم مدیریت برق به حساب می آید. در نتیجه، شما باید به دنبال بهترین آموزش تابلو برق صنعتی باشید ،

که می توانید در آموزشگاه فنی و حرفه ای ویراد این دوره را بصورت کاملا عملی و اصولی از مباحث مقدماتی تا پیشرفته آموزش ببینید.

قطعات مختلف تابلو برق صنعتی :

در تابلو برق هاى صنعتى قطعاتى مثل کنتاکتور ها ، تایمر ها ، کلید هاى شستى و سلکتورى ، انواع المان هاى حفاظتى و … قرار داده مى شود.

هر یک از قطعات و المان هایى که توسط مهندس طراح مربوطه براى یک تابلو برق صنعتى در نظر گرفته شده است وظیفه خاصى را به عهده دارند. در نهایت توسط یک یا چند تابلو برق صنعتى مى توانیم دستگاه هاى مختلف، خطوط تولید و هر وسیله اى را که مربوط به برق صنعتى مى باشد را راه اندازى و کنترل کنیم.

در دوره آموزش برق صنعتی از ساده ترین مباحث مربوط به طراحى یک تابلو برق صنعتى شروع کرده و کم کم وارد مباحث پیچیده ترى مى شویم.

از آشنایى با قطعات و المان هاى مختلى که در صنعت تابلو برق کاربرد دارند شروع کرده ، با نحوه انتخاب و به کارگیرى آن ها آشنا شده سپس به سراغ طراحى و بستن مدارهاى مختلف در نرم افزارها و روى تابلو برق صنعتی متنوع موجود در کارگاه مى رویم. به همین ترتیب تمام مباحثى را که کمک مى کند تا کارآموز به یک فرد مسلط در زمینه تابلو برق هاى صنعتى تبدیل شود را به صورت کاملا عملى در آموزشگاه ویراد آموزش خواهیم داد.

دسته بندى تابلو برق صنعتى :

تابلو برق صنعتى را مى توان بر اساس ولتاژ کارى، نوع کاربرى ، نوع نصب و … دسته بندى کرد، که در آموزشگاه ویراد تمامى دسته بندى هاى فوق به کارآموزان آموزش داده مى شود.

اما مى توان گفت مهم ترین دسته بندى که به تابلو برق صنعتى مربوط است، مدار فرمان و قدرت مى باشد.

یک مهندس برق صنعتى که وظیفه طراحى و یا تامین و نگه دارى تابلو برق صنعتى را عهده دار مى باشد باید تسلط کاملى به مدار فرمان و قدرت تابلو برق صنعتی داشته باشد.

در یک تابلو برق صنعتى مدار فرمان و قدرت هرکدام وظیفه مهمى را بر عهده دارند، که باید در طراحى تابلو برق به آن ها توجه ویژه اى شود.

آموزش مدار فرمان و قدرت :

به طور خلاصه اگر بخواهیم نقش مدار فرمان و قدرت را در یک تابلو برق صنعتى بازگو کنیم، توسط مدار فرمان کنترل و خاموش و روشن شدن قطعات مختلف تابلو برق مثل کنتاکتور ها، تایمر ها، لامپ هاى سیگنال و … را انجام مى دهیم و توسط مدار قدرت مى توانیم برق را به مصرف کننده ها برسانیم.

آموزش EPLAN:

آموزش نقشه کشی و نقشه خوانی های مدارات تابلو برق صنعتی بخش مهمی از یک دوره آموزش برق صنعتی می شود که متاسفانه کمتر به آن توجه شده است.

یک مهندس طراح در بازار کار تابلو برق صنعتی ابتدا باید نقشه تابلوی مورد نظر را طراحی کند و پس از بررسی های لازم روی نقشه و تاییدیه نهایی به سراغ خرید قطعات و مونتاژ تابلو برق برود. در واقع یک تابلو برق باید از روی شماتیک فنی نقشه مونتاژ شود.

در بسیاری از شرکت های مونتاژ تابلو برق صنعتی ، ابتدا نقشه تابلو برق توسط مهندس طراح آماده شده و سپس نقشه تابلو برق در اختیار مهندس مونتاژ قرار می گیرد که تابلوی برق را طبق اطلاعات نقشه از پیش طراحی شده مونتاژ کند.

طبق مطالب ذکر شده به اهمیت مهارت نقشه کشی و نقشه خوانی در فرآیند طراحی و مونتاژ تابلو های برق صنعتی پی می بریم.

از این رو آکادمی ویراد در دوره آموزش برق صنعتی اهمیت ویژه ای برای مهارت نقشه کشی و نقشه خوانی قائل است و برای کارآموزان ،آموزش نرم افزار eplan را در سرفصل های آموزش برق صنعتی قرار داده تا با آموزش این نرم افزار بتواند مهارت نقشه کشی و نقشه خوانی را نیز به کارآموزان محترم آموزش دهد.

در ادامه به معرفی جزئی نرم افزار eplan می پردازیم :

نرم افزار EPLAN یک نرم افزار سریع و یکپارچه برای طراحی نقشه های برق و تجهیزات تابلو برق های صنعتی است که توانایی برنامه ریزی برای پروژه های اتوماسیون صنعتی را دارد. در بسیاری از صنایع مانند مهندسی برق ، تابلوسازی و … به آموزش EPLAN نیاز دارید.

در آموزش نرم افزار های تابلو برق صنعتی آکادمی ویراد :

ابتدا با محیط نرم افزار آشنا می شوید،
سپس به سراغ کتابخانه های مختلف و استفاده از المان های آن ها می رویم
با استفاده از کتابخانه هایی که استانداردهای رایج در صنعت برق را پشتیبانی می کنند (مانند استاندارد IEC) مدارات مختلف را طراحی می کنیم،
با نحوه استفاده از PLC ها و Black Box ها آشنا می شویم،
یاد می گیریم که چگونه تنظیمات مربوط به اطلاعات سیم ها را انجام دهیم،
با نحوه شماره گذاری های هوشمند در نقشه آشنا می شویم،
یاد می گیریم که چگونه یک پروژه را تفکیک کنیم تا راحتتر بتوانیم آن پروژه را طراحی کنیم،
با نحوه خروجی گرفتن از نقشه در فرمت های مختلف جهت پرینت و تحویل به کارفرما آشنا می شویم،
و بسیاری از موارد دیگر که تمامی آن ها را در دوره طراحی و مونتاژ تابلو برق های صنعتی در آکادمی ویراد به شما عزیزان آموزش خواهیم داد.

لازم به ذکر است که در انتهای این دوره شما می توانید با استفاده از نرم افزار eplan ، انواع پروژه های صنعتی را طراحی کنید.

آموزش نرم افزارهای مرتبط با تابلو برق صنعتی :

آموزش نرم افزار EKTS :

در دوره آموزش تابلو برق صنعتی آکادمی ویراد ابتدا با نرم افزار EKTS آشنا خواهید شد و نحوه کار با آن را فرا خواهید گرفت. نرم افزار EKTS یک نرم افزار ساده و کاربردی جهت شبیه سازی مدارات مختلف تابلو برق صنعتی می باشد . با استفاده از این نرم افزار می توانیم مدارهای فرمان و قدرت را (قبل از بستن مدار روی تابلو برق صنعتی) شبیه سازی کنیم تا از عملکرد صحیح مدار طراحی شده مطمئن شویم.

لازم به ذکر است کتابخانه این نرم افزار تمام قطعات مورد نیاز در مدار فرمان و قدرت یک تابلو برق صنعتی را شامل می شود، حتی انواع موتورهای تک فاز و سه فاز که این یک وجه تمایز بین نرم افزار EKTS و دیگر نرم افزارهای شبیه سازی مدارات برق صنعتی می باشد.

در دوره آموزش تابلو برق صنعتی شما ابتدا با قطعات کتابخانه آشنا شده، سپس به نحوه طراحی مدارات فرمان و قدرت در محیط EKTS مسلط خواهید شد. بدین ترتیب قدم اول در تبدیل شدن شما به یک مهندس طراح تابلو برق های صنعتی برداشته خواهد شد.

آموزش نرم افزار winRelay :

در دوره آموزش تابلو برق صنعتی بعد از آموزش نرم افزار EKTS نوبت به نرم افزار WinRelay می رسد. با استفاده از این نرم افزار می توانیم شمای ظاهری تابلو برق صنعتی را طراحی کنیم. مرحله اول در فرآیند تولید یک تابلو برق صنعتی ، طراحی مدارات فرمان و قدرت می باشد و مرحله دوم آشنایی با نحوه چیدمان و جایگذاری قطعات در تابلو برق صنعتی می باشد، که این مرحله توسط نرم افزار WinRelay انجام خواهد شد.

در واقع با استفاده از نرم افزار WinRelay مکان درست قرارگیری قطعات مختلف مثل کلیدهای مینیاتوری ، کنتاکتور ها ، ریل ها و داکت ها و … را تعین کرده و مهندس مونتاژ کار تابلو از روی این نقشه قطعات مختلف را روی سینی تابلو برق نصب می کند.

در دوره آموزش تابلو برق صنعتی در آکادمی ویراد کارآموزان ابتدا با محیط نرم افزار آشنا شده، سپس با کتابخانه نرم افزار و نحوه انتخاب قطعات مناسب کار کرده و در آخر با جایگذاری قطعات روی سینی ، تابلوی خود را طراحی خواهید کرد.

آموزش نرم افزار FESTO FluidSIM :

در صنعت برق گاهی با دستگاه هایی مواجه می شویم که علاوه بر وسایل و تجهیزات برقی از ادوات هیدرولیکی و پنوماتیکی نیز استفاده می کنند.

آکادمی ویراد جهت آموزش و آشنایی کارآموزان در دوره آموزش برق صنعتی از نرم افزار FESTO FluidSIM استفاده کرده که یک نرم افزار مفید و قدرتمند در شبیه سازی عملکرد سیستم های هیدرولیکی و پنوماتیکی می باشد.

کارآموزان دوره آموزش برق صنعتی در رابطه با نرم افزار FESTO FluidSIM، ابتدا با محیط کلی نرم افزار آشنا شده، سپس با قسمت های مختلف کتابخانه این نرم افزار (که یک کتابخانه جامع و بسیار کاربردی می باشد) آشنا خواهند شد. 

در ادامه با آموزش طراحی و شبیه سازی سیستم های مختلف هیدرولیک و پنوماتیک (مثل شیرهای چند طرفه، پمپ های هیدرولیک، جک های گوناگون و…) پرداخته تا کارآموزان به راحتی بتوانند با سیستم های غیر برقی هیدرولیک و پنوماتیکی که در محیط های صنعتی برقی با آن مواجه می شوند، نیز کار کنند.

آموزش نرم افزار Automation Studio :

نرم افزار دیگری که برای شبیه سازی مدارات مختلف فرمان و قدرت در دوره آموزش تابلو برق صنعتی به کارآموزان آموزش داده می شود، نرم افزار Automation Studio می باشد.

 این نرم افزار یک نرم افزار بسیار قدرتمند جهت شبیه سازی مدارات تابلو برق صنعتی می باشد. 

البته کتابخانه این نرم افزار علاوه بر قسمت المان های برقی از دیگر رشته های صنعتی مثل سیستم های مکانیکی نیز پشتیبانی می کنند که این وجه تمایز نرم افزار Automation Studio با دیگر نرم افزارهای شبیه سازی در تابلو برق صنعتی می باشد.

آموزش اینورتر:

در ادامه ی آموزش برق صنعتی آموزش اینورتر را پیش رو داریم.

اینورتر یا درایوهای صنعتی وسیله ای هستند که با استفاده از آن ها می توان رفتار موتور را تا حد بسیار زیادی کنترل کنیم. اینورترها در دو نوع تکفاز و سه فاز می باشند و به موتورهای القایی سه فاز متصل می شوند.

استفاده از اینورتر در تابلو برق حیطه کنترل عملکرد اپراتور روی موتور را افزایش داده و مزایای بسیاری داشته که در زیر به برخی از آن ها اشاره می کنیم :

• کنترل سرعت موتورهای القایی
• توانایی راه اندازی نرم موتورهای القایی
• توانایی تغیر جهت چرخش (بدون نیاز به تغیر در مدار فرمان)
• بررسی لحظه ای پارامترهای حفاظتی موتور
• حفاظت موتور در مقابل اضافه جریان و نوسانات برق

و بسیاری از موارد دیگر که در دوره آموزش تابلو برق صنعتی در آکادمی ویراد به صورت کاملا عملی و با استفاده از چندین اینورتر از برندهای مختلف (نظیر اینورترهای دلتا،LS،زیمنس، اینوت و …) به کارآموزان محترن آموزش داده خواهد شد.

تابلو های خازنی:

در صنعت برق به دلیل وجود بارهاى سلفى بزرگ، ممکن است شبکه برق یک واحد صنعتى داراى خاصیت سلفى بشود که در این صورت مشکلاتى مثل بالا رفتن هزینه برق، ایجاد مشکل براى تجهیزات تابلو برق مجموعه و حتى ایجاد مشکل براى تجهیزات انتقال برق از پست هاى برقى به واحد صنعتى به وجود آید.

براى رفع این مشکل باید به سراغ شاخه اى از تابلو برق صنعتى به نام تابلو هاى خازنى برویم.

 در واقع توسط تابلوهاى خازنى مى خواهیم خاصیت سلفى شبکه را خنثى کنیم.

تابلوهاى خازنى داراى قطعات مختلفى مى باشند، مثل رگولاتورهاى خازنى، کنتاکتورهاى مخصوص، انواع خازن ها و فیلترهاى هارمونیک .

نحوه عملکرد تابلوهاى خازنى :

در یک تابلوى خازنى ابتدا باید میزان خاصیت سلفى یک مجموعه را اندازه گیرى کرده و با توجه به میزان خاصیت سلفى موجود، تعدادى خازن را به شبکه متصل کرد تا بتوانیم خاصیت سلفى را خنثى کنیم. عمل اندازه گیرى خاصیت سلفى و اتصال خازن به شبکه توسط رگولاتور خازنى انجام مى گیرد، در واقع رگولاتور خازنى را مى توانیم مدار فرمان یک تابلوى خازنى در نظر بگیریم.

همچنین کنتاکتورهایى که در تابلوهاى خازنى مورد استفاده قرار مى گیرند از نوع مخصوص بوده (به نام کنتاکتورهاى خازنى) که وظیفه اتصال فیزیکى خازن ها به شبکه را بر عهده دارند، این کنتاکتورها را نیز مى توان در قسمت مدار قدرت تابلوهاى خازنى طبقه بندى کرد.

آموزش محاسبات در تابلوهای خازنی: 

در بخش آموزش تابلوهای خازنی کارآموزان ابتدا با ضرورت وجود یک تابلوی خازنی آشنا شده، با مواردی مثل :

• هارمونیک ها و تاثیر آن ها بر شبکه
• روش های از بین بردن انواع هارمونیک ها
• اصطلاحات پیش فاز و پس فاز
• توان های اکتیو و راکتیو
• ضریب توان مطلوب در هر شبکه

و بسیاری از موارد دیگر که دانستن آن ها در قدم اول مونتاژ تابلو های خازنی لازم و ضروری است، آشنا خواهید شد.

سپس به بررسی دقیق و عملی تجهیزات به کار رفته در تابلو های خازنی خواهیم پرداخت، تجهیزاتی مثل :

• رگولاتورهای خازنی
• کنتاکتورهای خازنی (مخصوص استفاده در تابلوهای خازنی)
• ترانس های جریانی (CT)
• فیلترهای هارمونیک
• خازن های سه فاز

که در تابلوهای خازنی مورد استفاده قرار می گیرند را به صورت کاملا عملی با استفاده از تابلوهای خازنی موجود در کارگاه بررسی خواهیم کرد.

بعد از آشنایی با تجهیزات مختلف در تابلو خازنی، با نحوه محاسبات یک تابلوی خازنی آشنا خواهید شد. محاسباتی مثل :

• محاسبه ظرفیت کل تابلو
• ظرفیت هر پله از خازن ها
• نحوه آرایش یا توالی پله های رگولاتور خازنی

و محاسبات دیگری را که نیاز است در رابطه با مونتاژ یک تابلوی خازنی انجام شود را در دوره آموزش تابلو برق آکادمی ویراد فرا خواهید گرفت.

در قدم بعدی به آموزش نحوه سیم بندی و برنامه ریزی رگولاتورهای شنت خازنی خواهیم پرداخت و در انتها با شیوه سرویس و نگه داری یک تابلوی خازنی (که کمی با سرویس و نگه داری تابلوی های معمولی متفاوت است) آشنا خواهید شد.

تمام موارد فوق در دوره آموزش برق صنعتی در آکادمی ویراد به صورت کاملا عملی و با استفاده از تجهیزات به روز موجود در کارگاه به کارآموزان محترم آموزش داده خواهد شد، تا پس از پایان دوره به راحتی بتوانید محاسبات یک تابلوی خازنی را انجام داده و سپس تابلوی خازنی را مونتاژ کنید.

وضعیت بازار کار برق صنعتی و تابلو برق صنعتی :

همانطور که در قسمت های قبل تر هم به این مسئله به شدت مهم اشاره کردیم، آموزش تابلو برق صنعتی می تواند شما را به یک مهندس و متخصص در این زمینه تبدیل نماید. ولی ، بیایید باهم بازار کار این شاخه از مهندسی را بررسی کنیم. محبوبیت انواع تابلو برق صنعتی روز به روز بیشتر می شود. چرا که کارخانه ها و شرکت های مختلف به اتوماسیون سازی فعالیت های خود نیاز دارند.

تابلو برق صنعتى در واحد و کارگاه هاى کوچک تا کارخانجات بزرگى که در شهرک هاى صنعتى قرار دارند، لازم و ضرورى مى باشند.

از این رو اگر یک فرد تسلط خوبى روى مباحث مختلف یک تابلو برق صنعتى داشته باشد میتواند به راحتى جذب بازار کار شده و کسب درآمد کند.